Pytanie nadesłane do redakcji
Ostatnio często się przeziębiałam, jednak nie byłam u lekarza. Gdy już "się wyleczyłam", pozostał kaszel. Męczy mnie zawsze wieczorem, przed snem i jest suchy. I przy tym są duszności. Natomiast rano, kiedy się obudzę, również łapie mnie kaszel, jednak jest inny. Nie obejdzie się wtedy bez odkrztuszania. Czy to mogą być objawy astmy?
Odpowiedź
Astma rzeczywiście potrafi rozpocząć się (ujawnić się) ostrą infekcją dróg oddechowych, więc bez badań i dokładnej obserwacji przebiegu tego "kaszlu poinfekcyjnego" nie można wykluczyć, że są to początki astmy oskrzelowej. Warto jednak rozważyć także inne możliwości.
Infekcje, a zwłaszcza infekcje wirusowe, często pozostawiają po sobie na 6-8 tygodni tzw. nadreaktywność oskrzeli, która również objawia się suchym nieskutecznym kaszlem. Nadreaktywność oskrzeli to skłonność do skurczu oskrzeli i zmniejszenia przepływu powietrza w oskrzelach w wyniku zadziałania różnorodnych bodźców, które u osób zdrowych nie wywołują takiej reakcji. Nadreaktywność oskrzeli jest charakterystyczną cechą astmy oskrzelowej, chociaż może się pojawiać także w przebiegu innych chorób i stanów patologicznych, a zwłaszcza przemijająco po infekcjach wirusowych. Kaszel poinfekcyjny związany z nadreaktywnością oskrzeli ustępuje samoistnie lub po krótkotrwałym leczeniu steroidami wziewnymi, ale w najbardziej uporczywych przypadkach dopiero po terapii steroidami doustnymi. Kaszel ten nie jest objawem astmy oskrzelowej. Długotrwały kaszel (nawet do 12 tyg.) pozostaje także po przechorowaniu krztuśca, zakażenia chlamydiami czy zakażenia Mycoplasma pneumoniae.
Nie pisze Pani, czy pali pani papierosy, a ma to o tyle istotne znaczenie, że ten poranny "inny" - jak go Pani określa - kaszel może być wyrazem prostego nieżytu oskrzeli palacza. Typowy kaszel w nieżycie palacza pojawia się na początku tylko rano i towarzyszy mu obfite odkrztuszanie. Inną chorobą, która powoduje poranny kaszel z odkrztuszaniem, są rozstrzenie oskrzeli.
Jak Pani widzi, suchy kaszel może być wynikiem nie tylko astmy. Dodatkowo sytuację komplikuje fakt, że w 80% przypadków na kaszel składają się co najmniej dwie (często zupełnie różne) przyczyny, dlatego w razie nieustąpienia kaszlu po maksymalnie 8 tygodniach proponuję wizytę u lekarza i diagnostykę zarówno w kierunku astmy, jak i innych chorób układu oddechowego.