Pytanie nadesłane do redakcji
Dzień dobry, mam zleconą tomografię komputerową klatki piersiowej. Podobno są już jakieś nowoczesne, mało inwazyjne metody. Mieszkam we Wrocławiu, dziękuję.
Odpowiedział
dr n. med. Piotr Grzanka
specjalista radiodiagnostyki
Kierownik Działu Diagnostyki Obrazowej
Szpital Wojewódzki w Opolu
Tomografia komputerowa jest obecnie najdokładniejszym badaniem płuc, które zwykle w wystarczający sposób ocenia struktury śródpiersia oraz elementy ściany (np. żebra, mostek, kręgosłup).
W chorobach płuc, gdy zastosujemy algorytm wysokiej rozdzielczości, otrzymujemy najdokładniejszą metodę obrazowania miąższu, która umożliwia rozpoznawanie wielu chorób. We wskazaniach do wykonania tomografii komputerowej o wysokiej rozdzielczości (TKWR; ang. high resolution computed tomography - HRCT) przedstawia się wszelkie wątpliwości odnośnie do stanu płuc na zdjęciu radiologicznym (zdjęcia RTG, tzw. radiogram) oraz wynikające z tego trudności z postawieniem odpowiednio dokładnej diagnozy.
Wskazania i zalety:
W tomografii komputerowej o wysokiej rozdzielczości diagnostyczne obrazy otrzymujemy w takich chorobach, jak: sarkoidoza, włóknienie śródmiąższowe, rozsiew nowotworowy, pylica, gruźlica, choroby małych oskrzeli, rozedma płuc, obrzęk płuc, zmiany zapalne płuc i oskrzeli, jak również rozstrzenie oskrzeli i wiele innych.
Ograniczenia:
Obrazy diagnostyczne nie są częste. Szacunkowo stwierdzamy je u około 30% badanych. Jest to jednak olbrzymi postęp i takich wyników nie da wykonanie innych badań obrazowych płuc, w tym rezonansu magnetycznego, czy nawet PET. Nie do przecenienia jest fakt, że wynik TK zwykle pozwala na wykluczenie wielu chorób i w ten sposób, nawet jeśli obraz jest niediagnostyczny, to i tak przybliżamy się do rozpoznania.
Niewątpliwą zaletą tomografii spiralnej jest możliwość prowadzenia skutecznego programu badań przesiewowych. Dotyczy to ograniczonej liczby osób, o zwiększonym ryzyku raka płuca, jakimi na przykład są palacze tytoniu z "dorobkiem" 30 paczkolat, tzn. palących 1 paczkę papierosów przez 30 lat (lub dwie paczki przez 15 lat itp). Wieloletnie badania TK tych chorych pozwalają na odpowiednio wczesne wykrycie raka płuca i poprawę przeżycia chorych w badanej grupie o 20% w porównaniu z grupą osób, u których badań TK nie wykonywano.
Wady:
Największą wadą tomografii komputerowej jest stosowane promieniowanie X. Dawka promieniowania jest dużo ponad 100 razy większa niż w trakcie wykonywania RTG. Dawkę istotnie redukujemy, wykonując TKWR (badamy zwykle warstwę grubości 1mm w odstępach 10 mm) do równoważnika około 14 zdjęć RTG. Wykorzystywana w badaniach przesiewowych niskonapięciowa tomografia komputerowa wykorzystuje dawkę promieniowania porównywalną z RTG klatki piersiowej.
