Pytanie nadesłane do redakcji
Od ponad 2 miesięcy mam suchy duszący kaszel. Zaczął się przy przeziębieniu. Kiedy kupiłem Scorbolamid i Teraflu, w następnym dniu się dużo lepiej czułem, tylko kaszel został. Byłem u lekarza i na początku przepisał mi antybiotyk Duomox i coś jeszcze, chyba na odgrzybianie organizmu, były to tabletki na "R". Po tygodniu nie przeszło i poszedłem jeszcze raz i tym dostałem Berodual i miałem robić inhalacje, a dodatkowo Apo-Napro oraz Bilaxten i znowu za wiele to nie dało, więc po kolejnej wizycie u lekarza zalecił dalsze inhalacje i Bilaxten i na zastawkę Amertil oraz coś mocniejszego na kaszel (tabletki). Po dwóch tygodniach kaszel nadal mnie męczył, ale lekarz już nic nie przepisywał na kaszel tylko zapytał, czy mam zgagę. Odpowiedziałem, że tak i przepisał mi Controloc i Famogast, po którym już nie mam zgagi, ale kaszel nadal mnie męczy. W międzyczasie lekarz zalecił RTG klatki piersiowej, który jest prawidłowy, a także wyniki badań krwi i moczu są prawidłowe. Kaszel w nocy mnie nie męczy. Podczas dnia miewam lepsze i gorsze chwile kaszlu. Czuję delikatny ucisk w klatce piersiowej i męczy mnie ten kaszel, co jakiś czas pokasłuję, co staje się już irytujące i męczące. Co to może być i jak to leczyć? Próbowałem się leczyć na własną rękę i kupiłem sobie 3 razy syrop Herbapect.
Odpowiedź
Kaszel trwający ponad 2 miesiące na pewno wymaga pogłębionej diagnostyki.
Nie wiem ile ma Pan lat, a także czy choruje Pan na inne choroby i w związku z nimi przyjmuje leki inne niż te wymienione w pytaniu. Diagnostyka przeprowadzona przez lekarza pozwoliła na wykluczenie ostrych stanów zapalnych (prawidłowe wyniki morfologii krwi i badania ogólnego moczu) oraz większość patologii płuc (np. zapalenie płuc).
„Zgaga”, ból za mostkiem, kaszel, zwłaszcza nieproduktywny (suchy kaszel), występujący przede wszystkim w ciągu dnia mogą być objawami refluksu żołądkowo-przełykowego, stąd przeprowadzona próba leczenia lekami z grupy blokerów pompy protonowej i lekami antyhistaminowymi. Z tego co Pan napisał, wynika, że leczenie było zasadne, ponieważ część objawów (zgaga) ustąpiły. W przypadku refluksu żołądkowo-przełykowego leczenie powinno trwać co najmniej jeden miesiąc (zwykle dłużej).
Zobacz też: Kaszel w pozycji leżącej, czy to objaw kaszlu refluksowego?
Nie napisał Pan czy „zgaga” występowała wcześniej, czy pojawiła się dopiero w czasie obecnej choroby. Uporczywy kaszel może być przyczyną występowania objawów choroby refluksowej.
W Pana przypadku należałoby wykluczyć:
- nadreaktywność oskrzeli (stan zwiększonej gotowości kaszlowej) będącą przemijającym następstwem przebytej infekcji
- zespół kaszlu związanego z górnymi drogami oddechowymi (najczęstszą przyczyną jest przewlekłe zapalenie zatok)
- choroby serca (występują głównie u osób w wieku dojrzałym)
- leki, jeżeli przyjmuje Pan leki krążeniowe z grupy inhibitorów konwertazy, sartany lub beta-blokery
- inne choroby dróg oddechowych (nie wiem czy choruje Pan na choroby alergiczne, pali papierosy, pracuje w warunkach narażenia na działanie pyłów lub substancji toksycznych)
W przypadku przewlekłego kaszlu należałoby rozszerzyć diagnostykę o badanie laryngologiczne, EKG serca, badanie spirometryczne płuc. W wybranych przypadkach wykonuje się również: bronchofiberoskopię, tomografię komputerową klatki piersiowej, tomografię zatok, próbę tuberkulinową.
Przy rozpoznaniu poinfekcyjnej nadreaktywności oskrzeli (rozpoznaje się ją głównie na podstawie charakterystycznego wywiadu) oraz astmy zaleca się przyjmowanie wziewnych glikokortykosteroidów w ciągu około miesiąca. Dalsze zalecenia terapeutyczne zależą od efektów zastosowanej terapii.
Piśmiennictwo:
Hermanowicz-Salamon J.: Przewlekły kaszel – algorytm postępowania. Terapia, 2012. 2(268); 29–34.Kuziemski K., Jassem E.: Ocena czynności układu oddechowego w codziennej praktyce lekarskiej. Via Medica 2005.
Lubiński W., Zielonka T.M., Gutkowski P.: Badanie Spirometryczne. Zasady wykonywania i interpretacji. W. Górnicki Wydawnictwo Medyczne. 2010.
Pawliczak R.: Kaszel u dorosłych – diagnostyka i postępowanie. Terapia. W gabinecie lekarza rodzinnego. 2011; XIX, 12(266): 23–27.
Skrzypczak W., Kowalska B.: Zmiany w krtani w przebiegu choroby refluksowej. Ann. Acad. Med. Gedan 2011, 41; 115–123.
Świerczek A.: Przewlekły kaszel: patofizjologia odruchu kaszlu, diagnostyka różnicowa, zasady leczenia. Terapia. Alergologia. 2004; XII, 11(158): 33–34, 36–40.
Wociał T.: Leczenie choroby refleksowej przełyku - praktyczne pytania i odpowiedzi. Gastroenterologia. 2009; 6(226): 11–14.
Zawadzka- Krajewska A.: Astma czy przewlekłe zapalenie nosa i zatok przynosowych. Alergia. 2012; 2/52: 60–62.
Zawisza E., Zawisza K.: Diagnostyka i terapia przewlekłego zapalenia zatok przynosowych. Alergia. 2010; 4/46: 25–27.