Pytanie nadesłane do redakcji
Zastanawiam się, czy przy obecności Chlamydophila pneumoniae w wymazie z gardła należy wdrożyć antybiotykoterapię, czy czekać na samoograniczenie się infekcji. Jak długo może trwać samoograniczenie się infekcji? Jaki schemat antybiotykoterapii jest najlepszy przy zapaleniu ostrym, a jaki przy zapaleniu przewlekłym. Pozdrawiam, Anna K.
Odpowiedziała
dr med. Grażyna Durska
Zakład Medycyny Rodzinnej
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
Poradnia alergologiczna "Podgórna" w Szczecinie
Chlamydophila pneumoniae - dawna nazwa Chlamydia pneumoniae, TWAR , należy do tzw. bakterii Gram(-). Bakteria ta występuje wyłącznie u ludzi, rozwija się wewnątrzkomórkowo. Częstość zakażeń zwiększa się wraz z wiekiem.
Przeciwciała przeciwko Ch. pneumoniae stwierdza się u ok. 50% osób przed 20. rokiem życia. Ogromna większość (90%) zakażeń ma przebieg bezobjawowy. Zakażenia objawowe to przede wszystkim infekcje górnych dróg oddechowych.
Te o przebiegu łagodnym wymagają leczenia wyłącznie objawowego. Antybiotykoterapia jest stosowana w leczeniu ostrych zapaleń: krtani, zatok, migdałków, ucha środkowego, oskrzeli.
W 5% zakażeń dochodzi do rozwoju zapalenia płuc - sporadycznie o ciężkim przebiegu. Udokumentowano wpływ zakażenia Ch. pneumoniae na zaostrzenia astmy, przewlekłej obturacyjnej choroby płuc. Bakteria prawdopodobnie odgrywa również rolę w rozwoju miażdżycy, choroby niedokrwiennej serca, stwardnienia rozsianego, choroby Alzheimera.
Identyfikacja patogenu jest trudna.
W diagnostyce wykorzystuje się głównie metody serologiczne, takie jak: OWD (odczyn wiązania dopełniacza), oznaczanie swoistych przeciwciał IgM, IgG. Przeciwciała IgM występują po ok. 3 tygodniach od pojawienia się objawów choroby i są typowe dla świeżego zakażenia. Przeciwciała IgG pojawiają się dopiero po 6-8 tygodniach, mogą być wykrywane przez wiele miesięcy, lat - świadczą o przebytym zakażeniu.
Ważna jest również dynamika narastania miana przeciwciał. Najbardziej czułą metodą diagnostyczną jest oznaczanie materiału genetycznego Ch. Pneumoniae testem PCR w wymazach z nosa, plwocinie, popłuczynach z drzewa oskrzelowego. Badania materiału genetycznego nie są jednak powszechnie stosowane.
W ciężkich zakażeniach wywołanych przez Clamydophila pneumoniae stosuje się antybiotyki z grupy makrolitów, tetracyklin. W przypadku zapalenia płuc leczenie trwa 10-14 dni.
Przypadki zakażenia bezobjawowego nie wymagają leczenia.
Piśmiennictwo:
Cianciara J., Juszczyk J. (red.): Choroby zakaźne i pasożytnicze. Wydawnictwo Czelej 2007: 302-304.Emeryk A.: Antybiotyki makrolidowe w terapii zapaleń płuc wywołanych przez drobnoustroje atypowe cz I, Alergia, 2008; 1/35: 44-47.
Kosińska M., Kraus-Filarska M.: Zakażenie chlamydiowe w astmie. Leczenie makrolidami. Pneumonologia i Alergologia Polska, 2009; 77, 6: 541-548.