Pytanie nadesłane do redakcji
Dzień dobry, czy każde atypowe zapalenie górnych dróg oddechowych należy leczyć antybiotykami? Czy warto czekać na samoograniczenie się infekcji i jeśli tak, to jak długo. Jakie objawy nie muszą nas niepokoić, a przy jakich należy już włączyć antybiotykoterapię. Z poważaniem Anna K.
Odpowiedziała
dr med. Grażyna Durska
Zakład Medycyny Rodzinnej
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
Poradnia alergologiczna "Podgórna" w Szczecinie
Do zakażeń atypowych zalicza się infekcje wywołane przez:
- bakterie: Mycoplasma, Chlamydophila (Chlamydia), Legionella
- wirusy: grypy (influenza), paragrypy (parainfluenza), adenowirusy, RSV (respiratory syncytia virus), koronavirusy,
- grzyby: Histoplasma capsulatum, Pneumocystis jiroveci (dawna nazwa Pneumocystis carinii).
Infekcje wywołane przez bakterie i grzyby najczęściej wymagają leczenia antybiotykami bądź chemioterapeutykami. Niepowikłane infekcje wirusowe z reguły leczone są objawowo.
Na wybór metody leczenia wpływają: rodzaj czynnika etiologicznego, stopień ciężkości choroby, wiek pacjenta, współistnienie zaburzeń odporności czy innych przewlekłych chorób, a także stopień ryzyka ciężkich powikłań czy zgonu.
W sytuacji niewielkiego nasilenia zmian ze strony górnych dróg oddechowych u osoby bez współistniejących przewlekłych chorób, infekcja najczęściej ulega samoograniczeniu.
Kaszel związany z zakażeniem atypowym może utrzymywać się przez kilka tygodni, jego nasilenie powinno ulegać stopniowemu zmniejszaniu.
Niepokój powinien wzbudzać pogarszający się stan chorego.
Nasilenie kaszlu jest wskazaniem do wykonania badania radiologicznego płuc oraz ewentualnej diagnostyki serologicznej.
W zapaleniu płuc o etiologii atypowej najczęściej nie stwierdza się zmian osłuchowych nad płucami lub zmiany te mają niewielkie nasilenie.
Kolejną cechą atypowych zakażeń bakteryjnych jest brak efektu terapeutycznego po zastosowaniu antybiotyków rekomendowanych w typowych zakażeniach dróg oddechowych (penicyliny, cefalosporyny).
Piśmiennictwo:
Cianciara J., Juszczyk J. (red.): Choroby zakaźne i pasożytnicze. Wydawnictwo Czelej 2007: 302-304.Darby J., Buising K.: Czy to może być Legionella? Lekarz Rodzinny, 2009; 3(139): 286-292.
Emeryk A.: Antybiotyki makrolidowe w terapii zapaleń płuc wywołanych przez drobnoustroje atypowe cz. I., Alergia, 2008, 1/35, 44-47
Jaguś P., Chorostowska-Wynimko J., Roży A.: Diagnostyka wybranych zakażeń wirusowych układu oddechowego. Pneumonologia i alergologia Polska, 2010, 78,1, 47-53.
Zawadzka-Krajewska A.: Zakażenie Mycoplasma pneumoniae czy astma? Alergia, 2010; 2/44: 8-10.