Badanie zdolności dyfuzji gazów w płucach (ang. diffusion lung capacity for carbon monoxide – DLCO), obecnie określane jako badanie współczynnika transferu płucnego dla tlenku węgla (lung transfer factor for carbon monoxide – TLCO), służy do oceny funkcji bariery pęcherzykowo-włośniczkowej, która oddziela powietrze znajdujące się w pęcherzykach płucnych od krwi w kapilarach płucnych.
W przebiegu wielu chorób śródmiąższowych płuc bariera ta staje się mniej przepuszczalna dla gazów, co utrudnia oddychanie i jest jednym z mechanizmów prowadzących do rozwoju duszności i niewydolności oddechowej w przebiegu tych chorób. Do badania wykorzystuje się właściwości gazu wskaźnikowego, którym jest tlenek węgla (CO). Jest on bardzo toksyczny, ale bardzo małe stężenia używane podczas badania nie stanowią żadnego zagrożenia dla zdrowia.
Wskazania
Badanie TLCO wykonuje się w następujących sytuacjach:
- ocena czynności płuc w przebiegu większości chorób śródmiąższowych (w diagnostyce tych chorób i monitorowaniu ich przebiegu)
- kwalifikacja do niektórych zabiegów operacyjnych (np. usunięcia części lub całości płuca)
- ocena działań niepożądanych leków wpływających szkodliwie na płuca.
Opis badania
Podczas badania TLCO pacjent oddycha przez ustnik aparatu. Po kilku spokojnych oddechach wykonuje maksymalny wydech, a następnie maksymalnie głęboki wdech. W trakcie tego głębokiego wdechu podawana jest mieszanka powietrza z dodatkiem gazów znacznikowych (∼0,3% CO i ∼8% helu). Po maksymalnym wdechu pacjent zatrzymuje oddech na 10 sekund, a następnie wykonuje wydech.
Przygotowanie do badania
Przed badaniem TLCO co najmniej przez 4 godziny pacjent nie może palić tytoniu, a w dniu badania powinien unikać narażenia na inne zewnętrzne źródła tlenku węgla (np. nie dokładać węgla do pieca). Do prawidłowej oceny wyniku konieczna jest znajomość aktualnego stężenia hemoglobiny we krwi pacjenta, więc przed badaniem TLCO trzeba wykonać morfologię.